0323Tantara

Ny hiram-pivavahana sy ny fivoarany

Miorena tsara, aza miova, ary mahefà be mandrakariva amin’ny asan’ny Tompo” 1Korintiana 15: 58

Raha ventesin’ny mpanao Salamo ny hoe: “Fihiram-baovao” dia tsy maintsy misy izany ny fihirana tranainy ary tsy hay loatra ny maha samy hafa ny hira na fihirana tranainy sy ny hira na fihirana maintimolaly. Ny atao hoe tranainy aloha, dia izay rehetra fantatra fa efa nisy tamin’ny fotoana ela dia ela ary tsy heverina loatra ny ampiasana azy amin’ny fotoana ankehitriny.

Voasoratra mazava tsara eo amin’ny fiandohan’ny hira ny maha tranainy azy ary voalaza mazava tsara eo koa fa hira avy any amin’ny firenen-kafa fa tsy avy eto Madagasikara.

Noho izany, ny hira tranainy dia tsy misy mampiavaka azy amin’ny hira hafa akory, fa miankina amin’ny fitandremana tsirairay ny fampiasana azy.

Vitsy ihany ny hira tranainy voarakitra ato anatin’ny Fihirana FFPM ary tsy maro mpahalala izany sady tsy ampahafantarina koa mba tsy ampiavaka azy loatra amin’ny hafa.

Ny atao hoe hira “Mainty Molaly” (izay lasa teny taty aoriana ka nanjary hoe: “Maintimolaly”, dia iantsoana ireo hira efa nampiasaina na niainana nandritra ny fotoana ela, kanefa mbola voatahiry mandraka ankehitriny. Koa na dia somary manahirana aza ny fampiasana azy satria misy tsy mifanandrify loatra ny tononkira sy ny feon-kira dia nohiraina araka izany eny izy.

Araka ny maha maintimolaly azy mantsy, dia tsy voalaza loatra ny namorona, na ny tonony na ny feony, ary nisy mpanan-talenta nahavatra namorona sy nanao ny Sol-Fa, arakaraka ny feo sy tonony fantatra dia ifampitaizana eny ny fanatanterahana azy.

Ohatra iray mazava tsara izao ny hira laharana faha 2 “Misaora ny Zanahary”, izay i Charles Rasoanaivo no nandray andraikitra namorona ny Sol-Fa, nefa taty aoriana, nisy mpanan-talenta tsara sitrapo koa nanao, ka samy noraketina anaty Tiona FFPM izy roaroa.

Dia izany no noheverin’ny Komitin’ny Fihirana nifandimby fa mety mba hahazoana mitahiry ny hasarobidin’ilay hira, izay tsy fantatra rahateo ny olona namorona azy fahizay ka angamba tsy ho sarotiny izy amin’ny fanitsiana.

Ny hira maintimolaly laharana faha 540 izao “Hitako ny lalan-tsara”, izay tena manana ny lazany manokana tokoa, satria nohirain-dRasalama talohan’ny nandefonana azy, dia tafiditra ao amin’ny laharan-kira maintimolaly na dia fantatra mazava aza ny niavian’ny feony, dia ny Congregational Hymnary 147, 8, 181, fa ny tononkira niaviany dia tsy voalaza na efa dikan-teny malaladalaka ho amin’ny fiteny Malagasy, na ahoana ! Ny tononkira sy ny Sol-Fa voatahiry ao anatin’ny Fihirana FFPM aza dia efa voalaza fa nahitsy ka tsy fantatra na ny tonony na ny feony no nasiam-panitsiana fa amin’ny ankapobeny dia “sarotra” ilay hira ary na ny antoko mpihira heno miventy azy aza dia tsapa fa sahirana ihany koa.

Mba asa loatra izay andininy vitan-dRasalama teny an-dalana mandra-pahatongany tany Ambohipotsy satria tononkira mifamaly mahafinaritra io hira io. Fantatra tsara fa tena hira vavaka nankalazan’ny Maritiora voalohany an’i Jesoa Kristy izany ka voarakitra ao anatin’ny tantara mandrakizay.

Saro-pantarina ka tsy azo itokiana ho fivoarana na tsia, ny namoronan’ny olona na sampana hafa feony ny hira maintimolaly, toa an’io “Hitako ny lalantsara”, ary re matetika izany ao amin’ny fandefasam-peo kristiana, amin’ny feony niantsan-dRasalama azy. Tena kanto tokoa satria Antoko Mpihira havanana tsara no nanatanteraka azy ara-tSol-Fa.

Ny tena faniriana izao dia ny hanaparitahana io hira manan-tantara io, vita ara-dalàna ho an’ny vahoaka kristiana, ka mba ho hirain’ny maro amin’izay. Fa na somary sarotsarotra aza rehefa imasoana dia ho lavorary ihany amin’ny farany.

Misy ny hira diso ary na dia ahitsy ombieny ombieny aza (indrindra ny feony) dia tsy mety tafarina mihitsy, satria maro an’isa ny mpihira mahay azy diso, ka mihevitra izany ho mety ; ary betsaka rahateo koa ireo manaraka ambokony. Tsaroana ny fanentanana natao tamin’ny niforonan’ny hira fanampiny (Laharana 1 sy 2, 3 ary faha 4).

Noezahina ny nandrakitra izany tanaty horonampeo (cassette) niaraka tamin’ny Sol-Fa ary nanaparitaka azy haingana dia haingana ; ka na dia misy indrokely aza eo amin’ny fahatanterahany, dia isaorana an’Andriamanitra fa mety ary   ain’ny olona tsara ihany.

Eo ny olana amintsika kristiana, izay manome vahana ny fihirana ireo hira ao amin’ny Fihirana Fanampiny, ka mitarika ny fanadinoana ny hira maro mitovy lenta aminy ao anaty Fihirana FFPM.

Misy koa anefa ireo hira ao amin’ny Fihirana hafa toy ny Fifohazana, Vokovoko Manga, tsy mba nohamaroina

tahaka ny natao tamin’ny Fihirana Fanampiny dia lasa mahalana ihany ny fihirana azy ; sady tsy milamina rahateo ny fitozoana amin’ny fampianarana azy; ka hita ho latsa-danja ny fiainana ireo hira ireo.                   

 

Mbola hotohizana

Rajaofetra John

0123Tantara

Ny hiram-pivavahana sy ny fivoarany
“Miorena tsara, aza miova, ary mahefà be mandrakariva amin’ny asan’ny Tompo” 1Korintiana 15: 58

Raha narahintsika tsara ny tantaram-piangonana nisesisesy hatramin’izao, dia tsy ny fivoaran’ny hira ihany no tsikaritra fa ny fampivoarany indrindra koa.

Noresahana im-betsaka talohan’izao ny toe-po sy ny toe-tsaina ary  ny toe-panahin’ny olona, indrindra fa isika lasa kristiana, dia isaorana an’Andriamanitra fa nanana anjara tamin’izany tokoa ny hira.

Toriteny feno manko ny hiram-pivavahana, indrindra ireo hira hita ao amin’ny fihirana FFPM, ary tahaka izany rahateo ny hira rehetra ao amin’ny Fihirana Fifohazana sy ny Fihirana Vokovoko Manga.

Raha zohina sy fakafakaina ny niandohan’ireny hira rehetra ireny, indrindra fa ny mpamorona tonon-kira dia ho tsapantsika fa nanao ezaka izy hampita ny asa sy hafatr’Andriamanitra ho amin’ny olona, hampivoatra azy, ary ny feon-kira amin’izany dia manampy fotsiny hampamelovelo ao am-pon’ny olona ny hafatr’Andriamanitra ho fampivoarana azy.

Hevero kely izao tantara mahafinaritra izao: raha vao nahazo ny Fihirana Fifohazana ity lehilahy kristiana izay dia nahavatra namaky ny tononkira rehetra tao anatiny fa tsy mbola nahay feon-kira akory. Dia nasesiny tsotra izao ny famakiana ny fihirana ary amin’ny maha tononkira azy dia azo novakiana milamina tsara izany ary misy maro amin’izy ireny no nijanonany ela ka nataony tsianjery aza taty aoriana. Hafa dia hafa ny toe-tsain’ilay lehilahy fa nisy toe-po sy toe-panahy ary  toe-tsaina niova tao anatiny vokatry ny famakiany nisesisesy ny fihirana manontolo. Tsy fantatra loatra na tamin’ny laharan-kira fahafiry na tamin’ny tononkira fahafiry izy no nanomboka nanam-pivoarana tao anatiny fa tena resy lahatra izy taty aoriana noho ny AINGAM-PANAHY nananan’ireo mpanoratra ny tononkira, satria, ny tena, fo, fanahy dia niara-nivoatra avokoa ary nahazoany nijoro ho vavolombelon’i Jesoa Kristy izany.

Tsy ampy ary tsy feno ny fivoaran’izany lehilahy izany raha ny tononkira rano fotsiny no nakafiziny fa tokony ho hainy koa ny feon-kira.

Koa raha nijoro ho vavolombelona io kristiana io dia nilaza fa tafajanona ela teo amin’ireo laharan-kira “FIANTSOANA FIBEBAHANA”, izany hoe manomboka eo amin’ny laharan-kira faha-90 ka hatramin’ny faha 120.

Teo izy no nanomboka nanontany tena, ka nandinika fatratra ny momba azy manontolo ka naka ny toeran’ny mpanao tononkalo sady nandinika fatratra izay misy azy sy izay heveriny ho fiafarany.

Nozahany tany amin’ny filazalazana any amin’ny faran’ny boky fihirana izay anaran’ny olona nanoratra ny tononkira fa tsy hitany satria mba tiany ho fantatra.

Dia nasesiny sy novakiany matetika avokoa ireo hira miisa 30 ao amin’ny “FIANTSOANA FIBEBAHANA”

Raha heverina araka izany fijoroan’ny olona ho vavolombelona izany ny fampivoaran’ny hira eo amin’ny fiainana dia mbola mandringa na mandeha ila ihany satria tsy ny tononkira ihany no maha-hira ny hira fa ny feon-kira indrindra koa.

Koa raha arindra tsara ny fomba fiasa mba hahombiazana dia tsy maintsy mibahana eo amin’ny fiainana rehetra sy ny fiainana manontolo ny fianaran-kira ka sady iainana ny tononkira no ivelomana koa ny feony.

Hira feo izany no mampivoatra ary mitovy na tsy tena sahala amin’izany koa aza ny toriteny satria ny toriteny (ao ihany ny toriteny vita an-tsoratra)  mandrakariva dia RE, indrindra raha tena mifantoka tsara amin’ny fihainoana azy. Fa ny hira kosa raha voarakitra ao anatin’ny boky fihirana izy ary misy ny fotoana ianarana ny feon-kira dia ho tena ARA-BAKITENY ny fampivoarana azo avy aminy, ka ny olona rehetra sy ny olona manontolo mihitsy no mivoatra ary TO sy TANTERAKA amin’izay fotoana izay ny fampivoaran’ny hira eo amin’ny fiainan’ny olona.

Betsaka ny hiram-pivavahana manana ny tantarany manokana ary mahafinaritra na dia amin’ny alalan’ny tadidy vava ihany aza no fampitana izany ho amin’ny taranaka mandimby, nefa dia tena isaorana an’Andriamanitra ny fahombiazan’ny tantara eo amin’ny fiainan’ny olona maro na ny tantaran’ilay hira no fantatra na ny tantaran’ny mpanoratra no re.

0622Tantara

Ny hiram-pivavahana sy ny fivoarany (Jona 2022)

«Fadio ny fanao ratsy rehetra» ITesaloniana 5 : 22

Raha nanomboka ny tantaran’ny Hiram-pivavahana sy ny Fivoarany isika nandritra ny fotoana lavalava izay, dia nisy foana ny fanahy niniana, na miantsoro-mianoatra eo am-pitantarana, satria lalovan’ny foto-kevitra isan-karazany ny tantara, ka indraindray misy mampalahelo kely, indraindray misy resaka fanjanahantany, indraindray misy resaka fanjanahan-tsaina sy ny antony maro. Ary tsy mahagaga izany satria amin’ny maha tantara azy, dia misy misalovana eny hatrany izany.

Koa aza atao fanahy manan-tsiny raha misy ny miverimberina nefa mahatsara antsika ny teny “AVERINA” hoy Paoly Apostoly.

Efa nisy hatry ny fahagolan-tany ny fisotroan-toaka, na ny voalaza ao amin’ny Soratra Masina izany na ny teto Madagasikara nosindrazantsika. Tsy voaresaka kosa anefa raha nisy ny hira nifanindran-dalana tamin’izany, fa ny voka-dratsiny hatrany no voalaza mandrakariva.

Vao tonga kely foana teto Madagasikara ny Filazantsara nentin’ny Misionera Anglisy, dia efa nisy ny hiran’ny Sampana Vokovoko Manga na tsy mbola nisy aza ny fikambanana ara-dalàna ary ny hira mahazatra an-dry zareo Anglisy no nentiny sady nadikany ho amin’ny fiteny Malagasy.

Tsy ela taorian’izany, rehefa lasa zanatany Frantsay i Madagasikara, dia ireo Misionera Frantsay koa no nifarimbona tamin’ny Malagasy sy ireo Misionera Anglisy nandrafitra ny Fihirana Vokovoko Manga voalohany.

Koa araka ny voalaza teo aloha, dia nisy ny Hira isan-karazany tao, izay toy ny tahiry fotsiny ihany noho ny tsy fampiasana azy ary nisy karazany roa na telo izy ireo:

* Tao ireo izay mampihomehy fa hira natao ifandrabirabian’ny samy mpisotro toaka, koa rehefa samy mamo izy no mifanatri-tava dia miventy ny hira ao amin’ny Fihirana amin’izay sady mifampivazavaza.dia miafara amin’ny hehin’ny adala izany ary ny fiafarany dia miara-mihoaka izy rehetra.

* Tao koa ny hira izay niniana nanentana ny mpisotro hahalala mionona ka mahazo misotro ihany fa asiana fetrany ifampifehezana, ary na Misionera Frantsay na Anglisy dia samy nanao izany avokoa satria ry zareo (sasany) dia mbola misotro tokoa ary manentana ny Malagasy hahay mifehy tena amin’ny zava-pisotro mahamamo. Mitovy fa tsy tena sahala amin’ny fanjanahan-tsaina natao tamin’ny vahoaka Malagasy izany ary nahomby tamin’ny olona sasany ihany.

* Tao koa ireo hira tena sangan’asan’ny Misionera Frantsay izay tsy nanafina ny maha mpanjana-tany azy ary nampirisika ny fisotroana ho amin’ny antonony, toy ny fahalalana onony ihany koa, saingy tsy manafina ny fanentanana HANAHAKA azy eo amin’ny fiainana andavanandro, izany hoe: Misotro ihany fa atao miaraka amin’ny fihinanana sakafo ara-dalàna.

Misy hira iray mitondra ny lohateny hoe: “I Frantsa ry Jehovah mba tahio”, izay tsy nisalasalan’ny Misionera Frantsay ny nampiditra azy tao anatiny satria tsy nisy sakana na kely akory izany tamin’ny

fotoan’androny. Tsy tsaroana loatra ny feon-kira momba io hira io, fa ny mpikaroka angamba no hitrandraka izany.

Koa raha mifarana ankehitriny ny fitantarana ny hiram-pivavahana ao amin’ny sampana Vokovoko Manga dia mety sady tsara ihany ny fisian’ny fanentanana momba ny fianarana ny hira mba ho masaka tsara ao am-pon’ny vahoaka kristiana, indrindra fa io fihirana voarafitra io izay tena misy literatiora voalanjalanja tsara, mifanaraka amin’ny foto-kevitry ny sampana Vokovoko Manga.

Koa raha misy fihirana misy tononkira tena voavoatra tsara dia isan’izany tena lavorary avokoa ny fihirana Vokovoko Manga farany io. Ny tena mampalahelo anefa dia ny tsy fisian’ny fianaran-kira Vokovoko Manga loatra, fa mijanona ho tahiry fotsiny izany ary na  ny mpikambana ao anatin’ny sampana aza tsy mahafehy tsara ny hira rehetra akory! Tena mampalahelo izany, nefa tsy misy antony tena mampivelatra haingana sady tsara mihoatra ny fahazaina ny hiran’ny sampana, ary manomboka amin’ny tompon’andraikitra izany, fa tsy ho an’ny Rantsana Fanantenana irery ihany.

Koa raha misy zokin’adidy tokony hataon’ny Tompon’andraikitra ao amin’ny sampana Vokovoko Manga, dia ny fianarana sy ny fampianarana ny hira, ho masaka ao am-pon’ny mpikambana sady hahazoany mifanentana amin’ny ady, dia ny zava-mahamamo sy mahadomelina izay tena fositra manimba ny firenena sy ny taranaka ho avy rahateo.

Aoka tsy ho hadinointsika ny tenin’ny olona malaza, voarakitra ao amin’ny teny fanolorana ny boky fihirana Vokovoko Manga manao hoe : “Raha tsy foanantsika ny toaka, dia izy no hanafoana antsika.

Rajaofetra John

0522Tantara

Ny hiram-pivavahana sy ny fivoarany

«Fadio ny fanao ratsy rehetra» ITesaloniana 5 : 22

Raha manohy ny tantaran’ny hiram-pivavahana tao amin’ny Sampana Vokovoko Manga isika, dia fantatsika tsara ny mety ho fiandohan’ny Fihirana voalohany, fa tamin’ny fotoana MIFAMENO dia ny efa nahatongavan’ny Filazantsara nentin’ny Misionera sy ny fiandohan’ny fanjanahantany noho ny ady nifanaovana tamin’ny Frantsay.

Dia fihirana sadasada teo no nisy sy nampiasaina satria fifarimbonan’ny Malagasy (Mpitandrina ny betsaka) sy ny Misionera roa tonta, dia ny Frantsay sy ny Anglisy izany.

Ny lafiny anisan’ny mahafaly tamin’ny hira vokatra tamin’ny fahavitan’izany Fihirana voalohany izany anefa, dia ny FEON-KIRA ihany ary mbola misy akony mandraka ankehitriny izany, satria ny feon-kira dia saiky iraisam-pirenena avokoa ary hain’ny kristiana maneran-tany izany. Koa raha mivahiny any ivelan’I Madagasikara izany isika kristiana Malagasy, ary manao ny hiran’ny Sampana Vokovoko Manga, dia tsy ho sahirana velively, satria ny tononkira no hafa (na mitovy aza ny dikany) fa ny feon-kira dia iraisana ka tsy manahirana ny fanatanterahana azy.

Tsy maintsy singanina manokana kosa anefa ireo Malagasy nanao ny fandrafetana voalohany ny Hiran’ny Sampana Vokovoko Manga satria misy sangan’asa izay tafita hatraty amin’ny Fihirana farany, Edisiona 1984.

Tao ireo Mpitandrina Malagasy toa an’i Dr Rakotobe Andriamaro, -J. Andrianaivoravelona, -Maurice Ramiandrisoa, -Ch Ratefinanahary, -A. Rakotovao, – Jonah Rajemisamarolahy Matio, – Jules Raminosoa, – Th. Ramasitera, sy ny maro hafa koa.

Tao koa ireo Mpanakanto nanana fanomezam-pahasoavana manokana momba ny literatiora kristiana, indrindra mikasika ny fifadiana ny zava-pisotro mahamamo, toa an’i JBD Rakotondranisa, – Rasamoely albert, – J. Andrianaja, – Pierre Rambeloson, – Ch. Razafindralambo, – A. Ramboatiana, – Razanaka, – Vololoniaina Rajhonson, – Halifax P. Razanadrakoto, – Rajaona, – Ramino, – sy ny maro hafa koa.

Nisy koa tononkira nifandrimbonan’ny mpanoratra toa an’i P. Randriamanalina Mpitandrina sy Dr Rakotobe Andriamaro, ary ireny tononkira ireny indrindra no nanaovana fanamarihana manokana satria araka ny fitantaran’ny sasany tamin’izy ireny dia tany am-pigadrana, noho ny fanenjehana MDRM izy no nanoratra, ary tany am-ponja aza no nahavitany ny famakiana feno ny tenin’Andriamanitra rehetra tao amin’ny Baiboly. Ny teo amin’ny Fiangonana Amparibe manokana (mbola tsy nanana fanampin’anarana FAMONJENA  tamin’izany), dia nandray anjara tamin’ny alalan’ny rakitra fony mbola Ligue de la Croix Bleu Malgache (tamin’ny andron’ny Mpitandrina Andriamasinoro izany) ary taty aoriana (Andro sy taona nanodidina ny fahaleovantenan’ny firenena) dia mbola nandray anjara hatrany tamin’ny alalan’ny rakitra ny Fiangonana mialoha ny fetim-pirenena (Frantsay ny 14 jolay, sy ny faha 26 jona fetim-pirenena Malagasy).

Tamin’izany fotoana izany dia tsy tsaroana natao akory izay hiran’ny Vokovoko Manga fa zara raha fantatra ny fisiany noho ny tsy fampiasana azy loatra teo amin’ny fiainana andavanandro.

Mandritra izany fotoana izany, dia tsy re loatra izay hoe Mpianakavin’ny finoana nifampitolona tamin’ny toaka fa raha sanatria aza ka nisy dia nahay nanafina izany ka tsy nikasika tamin’ny andro alahady.

Isaorana anefa Andriamanitra fa roa na telo taona mialoha ny nijanonan’ny Mpitandrina Rév. Rakotoarivony Paul dia nanao fampianarana tsy mahalana izy momba ny faharatsian’ny zava-pisotro mahamamo (mbola tsy voaresaka ny mahadomelina tamin’izany) ary andalana iray ihany no tadidy ka ampitaina etoana, manao hoe :

“Adala ny olona izay doro-dava

“Akepok’ireny ny vola ka lany

“Ataony ambodi-barika ka rava:

“Areti-mandoza no vokatr’izany !”

Noho ny fahatsontsana dia io andalana voalohany io ihany no tadidy (izay mety misy diso sanatria), kanefa mbola karohina fatratra any amin’izay nahatahiry ny tohiny lavabe satria literatiora kristiana tena sarobidy tokoa, indrindra ho an’ny Sampana Vokovoko Manga.

Noventesin’ny Mpitandrina hatramin’ny farany io tononkalo io izay toriteny feno tokoa mikasika ny fifadiana zava-mahamamo indrindra eo amin’ny maha kristiana.

Isaorana anefa Andriamanitra fa tafajoro soa aman-tsara ny Sampana Vokovoko Manga eto amin’ny Fiangonana na dia Biraom-piangonana Raiamandreny lehibe aza no niteny tamin’ny fahatsorana anao hoe: “Mahay hianao Pasteur raha mahatafatsangana ny Sampana Fifohazana sy ny Sampana Vokovoko Manga eto amin’ity Fiangonana ity !” Re teo imasonay vavolombelona izany teny izany. Ho an’Andriamanitra irery anie ny voninahitra.

Rajaofetra John

0422Tantara

Ny hiram-pivavahana sy ny fivoarany «Fadio ny fanao ratsy rehetra» ITesaloniana 5 : 22

Lava dia lava ny fitantarana momba ny Hiram-pivavahana ao amin’ny Sampana Vokovoko Manga, ary na dia natao fanahy iniana aza ny tsy fitantarana firy ny hira voarakitra tao amin’ny Fihirana edisiona voalohany, dia tsy maintsy manao miantsoro-mianotra isika, satria mety misy manao fanadihadiana sy famakafakana any aoriana, ka tsy fantany ny ampahany tokony ho voafehiny ka dia iverenana kely izany.

Fa hoy Paoly Apostoly: “Tsy manahirana ahy ny manoratra teny averina fa mahasoa anareo izany” (Fil.3: 1b)

Fantatsika tsara fa samy nanana ny zava-pisotro mahazatra azy avy ny Misionera Anglisy avy any Angletera (izay nitondra ny Filazantsara ho antsika) sy ny Misionera Frantsay (izay firenena nanjanaka an’i Madagasikara).

Tsy ny Misionera rehetra koa anefa no voakasika amin’izany fa izay misotro zava-mahamamo ihany no misotro. Koa ny Fihirana voasoratra tamin’izany fotoana kihon-dalana nijoroan’ny Sampana Vokovoko Manga izany dia nizara telo mazava tsara:

* Tao ny hira karazany roa, dia ny Filazana ny maha zava-doza ny zava-pisotro mahamamo, ary tao koa ny fandrabirabiana na fanesoana ny mpisotro. Marihina fa ireo hira fanesoesoana aza dia maro mpankasitraka satria nataon-dry zareo hirahira izany rehefa tena mamo izy.

* Ny karazan-kira faharoa indray dia mbola nisy teny fanjanahan-tsaina ka tsy tena fitoriana ny Filazantsara, fa fanentanana kosa mba hahay mandanjalanja ka mionona fa mahazo misotro ihany fa tsy manao hadalana. Tsy mifady izany fa mahazo misotro hatrany saingy entanina mba tsy hanao hadalana.

* Ny karazan-kira fahatelo, dia tsy misalasala akory mangata-pitahiana ho an’ny firenena mpanjanaka izay tsy azo lazaina ho diso avy hatrany satria tsy maintsy manatanteraka ny iraka nanendrena azy izy ary tsy mahamenatra azy ny milaza na tsy mivantana aza fa tsy maninona akory raha misotro zava-mahamamo na mahadomelina satria mitovitovy aminay ianareo amin’izany.

Dia mampihomehy sady mahavariana ny mandinika ireo tononkira tamin’ny laharana voalohany ireo satria tsy misy fitaizana mivantana fa mampirisika hisotro ankolaka aza, hany ka lasa fifampirabirabian’ny samy mpisotro toaka aza ny tononkira (sasany) ary mifanatrika izy rehefa manao ny hirany .

Isaorana anefa Andriamanitra fa tena nisy ny fivoarana ka RAJAONARY izay nanoratra ny hira laharana faha 43 mitondra ny lohateny hoe: “RAHA JEREKO HIANAO TANY O !” (laharana faha-51 izy tamin’ny fihirana voalohany), dia tena namoaka Literatiora kristiana tokoa ao anatin’io hira io satria tena “FIFANDRESEN-DAHATRA” sarobidy no voarakitra ao anatiny, ary io hira tokana io ihany no misy izany harena sarobidy izany.

Azo anaovana fampisehoana feno io tononkira io, satria tantara mazava no raketiny, ary fitarihan-dalana ho amin’ny fiainam-pahasambarana no fiafarany. Tanjona ho amin’ny fanjakan’Andriamanitra rahatrizay ny isan’andininy ary tena tafita ny hafatry ny Filazantsara. Marina fa tsy misy resaka momba ny fifadian-toaka anatiny fa ny “FIVOARANA” feno kosa no hita eo amin’ny tonony, ary re eo amin’ny feon-kira.

Fa hoy indrindra ny isan’andininy :

“Indro mivoha ny lanitra ary

“Jesosy Tompo no miandry izao

“Ka mitsangana hiala aty

“Sao tsy tafiditra any ianao”

Koa raha tena fintinina ny “FIVOARAN’NY HIRAM-PIVAVAHANA” tao amin’ny Sampana Vokovoko Manga dia mazava toy izao:

* TSY MANOMBOKA araka ny fomban’ny Fiangonana filazatsika ankehitriny izy fa tafajoro ara-dalana fotsiny izao teo amin’ny fitondrana nisy tamin’izany fotoana izany ka nifarimbona tamin’ny fandrafetana ny Fihirana “nifanarahana” ny edisiona voalohan-dohany izay nisy ireo karazan-kira hita sy fantatsika voatanisa teo aloha ireo.

Dia nifangaro tao ny mpanoratra isan-karazany, tao ny Mpitandrina Malagasy, niaraka tamin’ny Misionera Anglisy sy Frantsay.

* Ny dingana faharoa sy fahatelo dia

mifampitohy ihany satria ny hira miisa 100 teo aloha (Edisiona ELANELANY dia lasa 140 tamin’ny taona 1974, ary niafara ho 142 tao aorian’ny Kongresy Vokovoko Manga tamin’ny taona 1981 (13 Novambra 1981)

Tafiditra rahateo ho isan’ny Sampana velona ao anivon’ny sahan’ny FJKM ny Sampana Vokovoko Manga ary nitombo kokoa ny heriny noho ny fahavitan’ny Fihirana misy Sol-Fa, na dia voafetra ihany aza ny isany.

Koa na dia hita sy tsapa aza fa NISONGADINA ny fivoaran’ny hiram-pivavahana ao amin’ny Sampana Vokovoko Manga, dia mafy ny ady ka tsy maintsy ikirizana ary nolazaina tamim-pahasahiana ny tenin’olon-kendry iray manao hoe: “RAHA TSY FOANANTSIKA NY TOAKA, DIA IZY NO HANAFOANA ANTSIKA…!”

 

Hotohizana

Rajaofetra John

Tantaram-piangonana

Ny hiram-pivavahana sy ny fivoarany

«Fadio ny fanao ratsy rehetra»
ITesaloniana 5 : 22

Tsy mitovy ary tsy mety sahala amin’ny hira ao anatin’ny fihirana fanampiny ny hira ao anatin’ny fihiranan’ny Sampana Vokovoko Manga. Araka ny efa voalazantsika tamin’ny laharana teo aloha rehetra, dia sampana eken’ny besinimaro ny Sampana Vokovoko Manga, saingy tsy idirany fotsiny.

Nahoana ary ? Satria tsy vitsy amin’ny mpianakavin’ny finoana no mbola misotro na dia tsy isan’andro aza, mainka moa izay hoe : “hihira ny hiran’ny Sampana Vokovoko Manga no hatao mandrakariva !”

Rehefa nohavaozina anefa ny boki-kira fihirana Vokovoko Manga, edisiona taona 1981, dia ho gaga isika raha mahita fa tena sangan’asa literatiora kristiana tonga lafatra no voarakitra ao, ary Mpitandrina nanana ny lazany sy ny fanomezam-pahasoavana manokana no nanoratra ny tononkira rehetra ao anatiny.

Roa ihany sisa ny Misionera nanao tononkira tafiditra ao anatin’ny fihirana Vokovoko Manga, dia Mlle Evans sy Rev W. E Cousins fa ny sisa koa dia Mpitandrina sy Mpanakanto kristiana nanana ny maha izy azy tao anatin’ny Sampana Vokovoko Manga avokoa.

Ho lava ny tantara raha ireo hira 142 rehetra no hotantaraina, satria tena samy manana ny maha izy azy avokoa izy rehetra, nefa hosinganina manokana izay tena miavaka sy manana ny akony mivantana amin’ny fiainana kristiana, satria tena manana tanjona mazava amin’ny ady atao, fa mampirisika kosa, hisotroana ny rano madio, araka ny hira laharana faha 8 manao hoe : “Hé! Ny hasoan’ny rano eny Ankaratra” (8) nosoratan-dRAZANAKA.

Tantara an-kira milanto sady mirindra ny hira laharana faha 37, “Dada, ry Dada malala, modia” izay tena sentom-pon’ny vady aman-janaka kanto tokoa, mitrotro am-bavaka ny raim-pianakaviana voafatotry ny zava-pisotro mahamamo, ka maha fadiranovana ny ankohonana.

Ny tena mahafinaritra amin’izao fahavitan’ny fihirana taona 1981 izao, dia ny fitovian’ny feon-kira amin’ny hira iraisam-pirenena efa iainantsika ao amin’ny fihirana FFPM rahateo, ka tsy sahirana ny vahoaka kristiana amin’ny fikaloana azy. Toy izany izao ny hira VVM laharana faha 59 izay mitovy feo amin’ny hira laharana faha 611.

Ny tokonkira dia mitondra ny lohateny hoe : “He, misy manda mafy iray” izay nifandrimbonan’ny mpanoratra telo dia JBD Rakotondranisa sy Ramarolahy Jaona Nirina ary Ndretsa Rakotobe. Koa raha vakina izany ny tononkira izany dia fampaherezana tonga lafatra tokoa no ambarany. Fa hoy ny andininy voalohany :

“He misy manda mafy iray

Hianihintsika izao

Ka miomana mba handray

NY fiadianao

Mamikitra mamahatra

Ireo mpitana azy ao

Ka miomana fatratra

Hanafaka azy ireo”

Hitantsika araka izany, fa tsy tokonkira fandrabirabiana ny mpisotro toaka tahaka izay voarakitra tany amin’ny fihirana voalohany akory, no iainantsika ao amin’ny Sampana Vokovoko Manga ankehitriny, fa tena hira nivoatra, ary tena manaraka ny foto-pisainana miady amin-panajana sy amim-pitiavana hanafaka ny hafa tokoa Raha heverina manokana indray ny tononkiram-bavaka voarakitra ao amin’ny fihirana Vokovoko Manga laharana faha 86, izay nosoratan’Atoa Ramasitera Théodore mitondra ny lohateny hoe : “Mifona aminao, mivalo re!” sy ny laharana faha 87 mitondra ny lohateny hoe : “Ny mason’i Jehovah tsy takona aminay”, dia hotsapantsika fa vavaka fitalahoana irariana ny soa ho an’ny hafa izany.

Ary ity farany ity aza, dia tononkira norantovina avy ao amin’ny Soratra Masina avokoa dia ny ndininy faharoa avy amin’ny Eksodosy 13 : 21 sy Jeremia 16 : 17 ary ny andininy fahatelo avy ao amin’ny Isaia 6 : 3 sy Apokalpsy 7 : 11 – 12.

Fa tena ara-bakiteny ny fivoaran’ny hiram-pivavahana raha ny hira laharana faha 122 ao amin’ny fihirana Vokovoko Manga no heverina. Lasa tafiditra ao amin’ny fihirana FFPM laharana faha 355 izy ankehitriny dia ilay mitondra ny lohateny hoe : “Ry namako mahantra”

Izao no tantarany izay tsara ho fantatry ny mpianakavin’ny finoana ankehitriny: feon-kira vahiny izy io, izay noforonin’i W. H DOANE (1832 – 1915), fa nasian’Andrianaivoravelona (Rainy) tonony izay nohiraina tamin’ny fanorenana ny “Fikambanan’ny vehivavy mpifady toaka”, tao amin’ny Sekoly Gilpin (Ampandrana) tamin’ny faha 6 febroary 1893.

Ny teny ho “Toaka” no novain’ny komitin’ny fihirana taty aoriana, ka nataony hoe “OTA”, fa ny voarakitra ao anatin’ny fihirana Vokovoko Manga dia tsy mbola miova akory.

Andrianaivoravelona tenany no nitarika ny fivoriana tamin’io andro fanokafana io, ary natrehin’ny manam-pahefana fahizay. Toy izao no voarakitra ao anaty tononkira :

1- Ry namako mahantra, manaram-po izao,

Ny toaka no mandratra, sao simba ianao

Izay anao rehetra, ho lasa avokoa

Fa tsy mba misy fetra, ho levona avokoa.

 

2- Ny Tompo malahelo, tsy foiny ianao

Ny feo mamelovelo, mibitsika aminao

Onena anao ny fony, ka mitaraina hoe:

“ny toaka ajanony, mba ajanony re!”

Mbola hotohizana

Rajaofetra John

Jolay 2020>Tantarampiangonana

Raha jerena eo amin’ny takila voalohany amin’ny fihirana nivoaka tamin’ny taona 1894,  hita fa efa fanontana “fanimpolony” izany, izany hoe raha natonta isan-taona ohatra, efa tany amin’ny taona 1884 tany ho any izany no nivoaka io fihirana io.

Mazava araka izany fa vokatry ny fisalovanan’ny Mpitandrina ANDRIAMBELO, no nipoiran’ny komity nandrindra ny Fihirana voalohany. Mampisaotra an’Andriamanitra izany satria, tena fandraisana andraikitra lehibe teo amin’ny fivoaran’ny “hiram-pivavahana” izany, ho voninahitr’Andriamanitra.

Haingana dia haingana anefa ny fivoarana, satria tena nifarimbonan’ny tompon’andraikitra isan-karazany ny fandavorariana izany, ka ny misionera efa nahafehy tsara ny fiteny malagasy no niara-niasa tamin’ny Mpitandrina manan-talenta amin’ny hira sy ny tononkira, tafatsangana ny komity nandrindra ny fihirana voalohany nivoaka tamin’ny taona 1894 .

Tsy ela akory tao taorian’izany, niforona  ny komity vaovao, taona vitsivitsy talohan’ny 1902, misionera enin-dahy no tao anatiny dia roa avy amin’ny LMS , roa avy amin’ny FFMA ary roa avy aminy MPF. Ny avy amin’ireo voantendrin’ny komitin’ny Isan’Enimbolana dia miisa enina koa, lehilahy avokoa ireo 12 voatendry rehetra ireo .

Naharitra herintaona ny fihaonan’ny komity isaky ny alatsinainy hariva (4 ora hatramin’ny 6 ora), ny tatitra voarakitra an-tsoratra no nahalalana fa tena fifandresen-dahatra goavana no nifanaovana tamin’izany satria isan’ny nifanazavana ela.

* Tao ny te hampiditra  hira betsaka

* Tao ny te hanaisotra vitsivitsy

* Tao ny te hanaisotra ny hira maintimolaly rehetra

Nifampaherezana ihany anefa ny tsy hisian’ny alahelon’ny olona be loatra amin’ny fitiavany ny hira izay ankafiziny, nefa natao ny fifandresen-dahatra. Akory ny hagagana tamin’ny farany fa izao no niafarany ; nahena ny isan’ny hira ao anatin’ny fihirana, ka ireo hira 400 teo aloha dia lasa 277 sisa, ary ny fanampiny nampidirina any amin’ny farany dia ireto avy :

* «Manan-jara ry Jesosy» noforonin’ny Mpitandrina RAZAFIMAHEFA

* Ny Tsanta miisa 12

* Ny Antema miisa 12.

Raha tsy dinihina tsirairay ireo hira 400 tao amin’ny fihirana edisiona 1894, dia tsy ho hita ireo 53 noesorina tao, ary tsy ho fantatra koa ireo hira 22 nampidirina, ary nisy aza nasiana fanitsiana ny sasany.

Araka izany voalaza rehetra izany sarotra ny fifanarahana, ary faha 12 septambra 1902 nivoaka soa aman-tsara indray ny fihirana vaovao.

Hita fa nandalo fizahan-toetra goavana ny fihirana vao tonga amin’ny endriny ankehitriny, satria mbola handalo ny ambaratonga toy ny sivana sy fanitsiana ary fanamarihana isan-karazany, satria aim-panahin’ny Fiangonana no ventesina ao anatin’ny hiram-pivavahana, ary ny fiainan’ny olona rehetra sy ny olona manontolo no tezaina amin’ny alalan’ny hira. Tsy mahagaga raha sarotra tahaka izany ny lalana nolalovany mandra-pahatongany any amin’ny tanjona tratrariny.

Tsy takona afenina, fa miharihary na dia tsy voalaza aza, ny disadisa sy ny fifandresen-dahatra teo amin’ny fandavorariana izao fihirana edisiona taona 1902 (alahady faha 12 septambra 1902) izao.

Antony maro no nahatonga izany fanamarihana izany, dia izao avy :

* 400 ny isan’ny hira tao anatin’ny Fihirana 1894, nefa nihena ka lasa 277 sisa.

* 12 ny isan’ny misionera nanao tononkira tao amin’ny fihirana 1894, nefa lasa 23 ny isan’ny misionera nanoratra tao amin’ny fihirana edisiona 1902, ary misy vehivavy (mety vadin’ny Misionera angamba) nanatevin-daharana azy.

* 16 ny isan’ny hira maintimolaly, ny roa voalohany dia tafiditra ao amin’ny fihirana 1902, dia ny “Misaora an’i Zanahary (hira faha 2) sy ny hira “Mamy ny fitianao” (hira faha 3), fa ny hira maintimolaly 14 sisa, dia mitondra ny laharana faha 252 ka hatramin’ny faha 277 farany.

Raha tena alalinina ny famakafakana dia tsy maintsy voaresaka avokoa ireo antony rehetra ireo, ary tsy maintsy nisy ny olana nifandresen-dahatra vao lavorary ny asa fanavaozana.

Raha voaresaka lava dia lava ny fitotongan’ny hiram-pivavahana teo aloha dia betsaka kosa ny fanazavana momba izao fihavaozan’ny hiram-pivavahana izao.

Mbola hotohizana

RAJAOFETRA John

RAJAOFETRA Seta Marcel

RAJAOFETRA SETA MARCEL (15 Martsa 1954 - 22 Jona 2020)

« Sambatra izay maty dia izay maty ao amin’ny Tompo hatramin’izao. Eny, hoy ny Fanahy, fa hitsahatra amin’izay nisasarany izy ; fa ny asany manaraka azy. » APOK 14 : 13

Nindaosin’ny fahafatesana RAJAOFETRA Seta Marcel, Filoha amperinasan’ny Gazety TARATRY NY FAMONJENA SY NY TRANONKALA ny Alatsinainy 22 jona 2020 rehefa nampindramin’ Andriamanitra antsika nahalala azy sy nifanerasera taminy nandritra ny 66 taona. 

Noho ny asa vitany teo anivon’ity rafitra ity nandritra ny taona maro dia heverinay fa mendrika ny hanaovana tatitra manokana eto momba ny fotoam-bavaka famoahana sy ny nanaterana ny nofo mangatsiakany tany am-pasan-drazany ny talata 23 jona 2020. Famintinana ho tahiry sy ho hitan’ny olona maro izay naniry nanatrika nefa tsy mba afaka noho izao hamehana ara-pahasalamana izao fa indrindra koa ho fampaherezana ny Fiangonana hahafahana mbola manohy ny hezaka tsara nozarainy tamim-pikirizana, fitiavana, fifaliana ary faharetana fony fahavelony. Banga olo-manga ny Fiangonana ary malahelo kanefa tsy maintsy mionona manoloana izao fahoriana izao. Anterina ny fampaherezana ny reniny, ny vadiny, ny zanany mianadahy, ny iray tampo aminy (izay any ampita) sy fianakaviana manontolo.

Araka ny fandaminana dia voafetra ho 50 ihany ny olona afaka niditra tao anatin’ny trano fiangonana ary ny solontenan’ny rafitra sy ny olona hafa dia teo an-tokontany no nipetraka (voafetra ihany koa ny isa), nisy koa ny nijoro.

Tamin’ny 1 ora tolakandro no niditra ny trano fiangonana ny razana sy ny fianakaviana akaiky tao anatin’ny feon-javamaneno notendren’ny tanora miisa 15 mpikambana ao amin’ny SMZM « Let the river run » (Carly Simon).

FANOMBOHANA

Raharijaona Solofonirina, Mpitandrina no nitarika ny litorjia sy nitondra ny hafatr’Andriamanitra tamin’ny nanatrika.

Taorian’ny fiarahabana apostolika dia ny SAL 23 no novakiana teo am-pitsanganana izay narahin’ny hira FFPM 8 : 1-2 « Dera, laza » ary vavaka.

«  Jehovah no Mpiandry ahy, tsy hanan-java-mahory aho. Mampandry ahy amin’ny ahi-maitso Izy ; mitondra ahy eo amoron’ny rano fialan-tsasatra Izy. Mamelombelona ny fanahiko Izy ; mitarika ahy amin’ny lalan’ny fahamarinana noho ny anarany Izy. Eny, na dia mandeha mamaky ny lohasaha aloky ny fahafatesana aza aho, dia tsy hatahotra ny loza aho ; fa Hianao no amiko ; ny tsorakazonao sy ny tehinao, ireo no mahafa-tahotra ahy. Mamelatra latabatra eo anoloako eo imason’ny fahavaloko Hianao ; manosotra diloilo ny lohako Hianao ; ny kapoakako feno dia feno. Eny tokoa, fahasoavana sy famindrampo no hanaraka ahy amin’ny andro rehetra hiainako, dia hitoetra ao an-tranon’i Jehovah andro lava aho. »

SORATRA MASINA

Rehefa izay dia novakiana misesy ny SAL 73 : 25-28 ; JAO 14 : 1-7 ; APOK 14 : 12-13, ity farany izay andinin-tSoratra Masina nofidian’ny fianakaviana.

« Na dia levona aza ny nofoko sy ny foko, dia mbola vatolampin’ny foko sy anjarako mandrakizay Andriamanitra. Fa, indro, very izay lavitra Anao ; aringanao izay rehetra mijangajanga mahafoy Anao. Fa, izaho, dia ho akaikin’ Andriamanitra no mahatsara ahy ; Hianao, Jehovah Tompo ô, no nataoko aroko, mba hilaza ny asanao rehetra aho. […]  Aza malahelo ny fonareo ; minoa an’ Andriamanitra, ary minoa Ahy koa. Ao an-tranon’ny Raiko misy fitoerana maro ; raha tsy izany, dia efa nilaza taminareo Aho ; fa handeha hamboatra fitoerana ho anareo Aho. Ary raha handeha hamboatra fitoerana ho anareo Aho, dia ho avy indray ka handray anareo ho any amiko, ka izay itoerako no hitoeranareo koa. Ary fantatrareo koa ny lalana ho any amin’izay halehako. Hoy Tomasy taminy : Tompoko, tsy fantatray izay alehanao ; ka hataonay ahoana no fahafantatra ny lalana ? Hoy Jesosy taminy : Izaho no lalana sy fahamarinana ary fiainana ; tsy misy olona mankany amin’ny Ray, afa-tsy amin’ny alalako. Raha mahafantatra Ahy hianareo, dia ho nahafantatra ny Raiko koa ; ary hatramin’izao dia mahafantatra Azy hianareo sady efa nahita Azy. […]  Indro ny faharetan’ny olona masina, dia izay mitandrina ny didin’ Andriamanitra sy ny finoana an’i Jesosy. Ary nahare feo avy tany an-danitra aho nanao hoe : Soraty : Sambatra izay maty dia izay maty ao amin’ny Tompo hatramin’izao. Eny, hoy ny Fanahy, fa hitsahatra amin’izay nisasarany izy ; fa ny asany manaraka azy. »

Taorian’ny vakiteny dia natao ny hira « Aza avela hahalala » FF 32 ary niroso tamin’ny fitoriana ny hafatra ny Mpitandrina. (Tsy nisy feo azo nalaina moa noho ny tsi-fisian’ny fitaovana sy olona ary i Tonton Seta no tena niandraikitra mivantana ny fakana feo ny toriteny, no tsy mba afaka koa nihaino ilay toriteny satria teo ivelany).

Nanaraka ny toriteny ny feon-kira « Missa Amoris » (Saint Preux) sy vavaka fangataham-pitahiana nofaranana tamin’ny « Rainay Izay any an-danitra ». Noredonina ny hira FFPM 753 : 1-2 « Tiako ny hiaraka Aminao, Jesoa ». Vita izany dia nanantontosa ny famangiana ny Fiangonana ka solontena iray avy ihany no nijoro manoloana ny alitara nanatrika ny fianakaviana. Raha tsiahivina dia Loholona i Tonton Seta ary Vaomieran’ny Vola ; mpikambana ao amin’ny Gazety Taratry ny Famonjena sy ny Tranonkala (Filoha) ; ny Sampana Mpiangaly Zava-Maneno (Chef d’orchestre) sady mpitendry organ’ny Fiangonana ; ny antoko mpihira Hasin’ny Famonjena ; ny Vondrona Fototra Laika ary solontena ao amin’ny Komitin’ny Efitra Atsimo. Rehefa nivoaka ny namangy dia nanolotra ny teny fisaorana sy fandaminana ny Mpitandrina. Nohiraina ny FFPM 480 : 3 « Mamin’ny foko » dia nomena ny tsodrano. Ny feon-kira firavana dia « Prélude et chorale » (Saint Preux). Tamin’ny 2 ora sy 14 minitra tolakandro no nivoaka teo an-tokontany ny fianakaviana novangian’izay tsy mbola nahefa ny adidiny sy tsy afaka nandevina. 

Ny lalana nolalovana dia Ambohidahy, Betongolo, Analamahitsy, Ilafy. Tamin’ny 3 ora sy 38 minitra no nanomboka ny fotoana teny am-pasana eny Antsofinondry Ramilison Diamondra, Mpitandrina. Natao ny hira FFPM 141 : 1 « Efa resy izao » dia nisy andinin-tSoratra Masina novakiana ary vavaka. Rehefa izay dia nanambara miaraka ny fanekem-pinoana apostolika ny nanatrika, natolotra ny tsodrano, notononina ny Trinité ary nasitrika ny razana tao anatin’ny hira FFPM 515 « Tsara lova, ry Jesoa ». Niditra tao am-pasana ny reny, vady, zanak’i Tonton Seta ary mbola nitohy ny hira FFM 701 : 1-2 « Ny hiran’ny lanitra ». Nijoro manoloana ny mpandevina ny solontenan’ny fianakaviana ka nandray fitenenana fohy tamin’izany i Sandrine zananivavy nanantitra ny fisaorana ary namintina ny naha-izy azy ny rainy. Ny Mpitandrina miana-draharaha Andriatsilavina Nofy no nanao teny fohy fanatevenana ny fisaorana, nanolotra valopy samihafa. Nanangana ny tanana havanana ny nanatrika ho solon’ny fifandraisan-tanana. Nifarana ny fandevenana an’i Tonton Seta tamin’ny 3 ora sy 55 minitra tolakandro. Nisy feon-javamaneno nalefa ary mbola nijoro ny fianakaviana nampaherezina ary samy namonjy ny tokantranony avy.

Na dia tampoka sy mafy aza dia isaorana Andriamanitra naka ho any Aminy ny mpanompony. Izy anie hampahery antsika hatrany !

« Fa na dia ory sy malahelo aza aho, ny Tompo no mihevitra ahy ; Mpamonjy sy Mpanafaka ahy Hianao. Aza ela, Andriamanitra ô ! » SAL 40 : 17

 

  • Hisy pejy manokana voatokana hampahatsiahivana ny momba azy ao amin’ny gazety TARATRY NY FAMONJENA volana jolay 2020 (Lah.514).

Nanoratra : Ralaiarimanana Narindra

Naka sary  : Raharijaona Rasetamanana Solofonirina sy Rajaofetra Sandy

Jona 2020>Ny hiram-pivavahana sy ny fivoarany

“ Tandremo tsara izay fandehanareo mba tsy hitondranareo tena tahaka ny adala fa tahaka ny hendry” Efesiana 5: 15

Tena ara-bakiteny mihitsy ny fivoaran’ny hiram-pivavahana vokatry ny fandraisana andraikitra nataon’ny Mpitandrina ANDRIAMBELO tao amin’ny fivoriamben’ny Isan’Enim-Bolana tamin’ny

fivoriana ara-potoana tao Ambonin’Ampamarinana.

Mampalahelo ihany fa ny anarany irery no voarakitra an-tsoratra (ny marimarina kokoa dia ny anarana hita), fa vokatry ny hetsika nataon’ny kristiana katolika tao Fianarantsoa indrindra izay naharaisana tatitra no niaingan’izao fivoaran’ny hiram-pivavahana izao, satria ara-tantara dia voasakana ny ankizy tsy hanatrika ny lamesa misasak’alina fa ny lehibe kosa (na ny kristiana protestanta aza), dia nirohotra avokoa nanatrika satria mbola nanana endrika fahatsiarovana ny andro FANDROANA fahiny izany, ary NIVARINA niaraka tamin’izany ny hiram-pivavahana.

Dia rototra avokoa ny Misionera sy ny Mpitandrina indrindra indrindra,nanangana Komity niara-nandinika ny fanavaozana ny tahirin-kira mifanaraka amin’ny foto-kevitra isan-karazany ao amin’ny fanompoam-pivavahana ka nametraka lohateny tamin’ny hira tsirairay (Fihirana disiona 1894; Laharana 1 ka hatramin’ny laharana faha 168)

Dia toy ny Diksioneran’ny Fihirana no voarakitra an-tsoratra ao anatin’io Fihirana io ary ny laharana faha 169 ka hatramin’ny faha 400 dia tsy nisy lohateny intsony, mazava tsara kosa fa vokatry ny fandinihana LALINA sy feno RISI-PO no naha lavorary izao fanavaozana izao.

Mizara roa mazava tsara ireo hira 168 voalohany fa tononkira sy feon-kira tena malagasy na dia tsy voasoratra aza ny anaran’ny mpamoron-kira fa ny sasany kosa dia feon-kira nentin’ny Misionera avy any ivelany ka ny tononkira no nadika (malaladalaka), na nanaovana tononkira mifanaraka amin’ny feon-kira…Vitsy dia vitsy ny tononkira lavabe amin’ny andininy iray ary avy hatrany dia tsapa fa nanaovana fandinihana lalina izy rehetra ireo vao nalamina ho ao anaty fihirana ary na dia tsy voalaza aza ny mpanoratra ny tononkira dia ampoizina fa olona manana ny maha izy azy avy ireo nanoratra ireo.

Malahelo ihany ny mpitantara fa tsy ananana ny boky mirakitra ny feon-kira afa-tsy ireo vitsy dia vitsy TAFITA ho ary amin’ny fihirana FFPM ankehitriny.

Manomboka eo amin’ny hira laharana faha 169 kosa dia isaorana an’Andriamanitra fa misy ny anaran’ny Mpamorona ny tononkira rehetra ary mahavariana ny fifehezan’ny Misionera ny teny Malagasy sy ny fahaizany mandrindra izany amin’ny feon-kiram-pivavahana satria amin’ny maha tononkira FOHY azy, dia tena sarotra tokoa ny mamintina ny foto-kevitra teolojika ao anatiny, ary tena fanomezam-pahasoavana nilofosany fatratra matoa vitany lavorary tsara izany.

Ny tononkira noforonin’ny kristiana Malagasy koa dia tahaka izany ihany satria tena Teolojia lalim-paka no voarakitra ao anatin’ny tononkira fohy, izay mibanjina ny foto-kevitra isan-karazany araka ny voalaza etsy aloha.

Mbola mety hisy ihany ny fomba hamoahana ny tononkiram-pivavahana voarakitra ao anatin’ity Fihirana edisiona 1894 ity, satria harena sarobidy ho an’ny taranaka ankehitriny, indrindra izay te handalina ny literatiora kristiana momba ny tononkiram-pivavahana satria tononkalo fohy dia fohy, nefa kanto dia kanto tokoa ary mirakitra hevi-dalina sarobidy mirakitra tantara.

Soso-kevitra mandalo ihany izany fa raha misy ny faniriana tiana ho tanteraka dia ho hita miandalana ihany ny handavorariana izany.

Efa voalaza teo aloha fa mizara roa ny mpanoratra ny hira ao amin’ny fihirana nivoaka ny taona 1894 ka manomboka eo amin’ny laharana faha 169 hatramin’ny faha 400 farany dia Misionera avokoa no nanoratra azy miaraka amin’ny Mpitandrina sy kristiana laika malagasy ary mahavariana ny nandaminan’ny Komity nandrindra azy, fa azo lazaina fa: “Mpanakanto” avokoa ireo nanoratra ireo, na Malagasy na Misionera Anglisy.

Ireto avy ireo Misionera nanoratra ny tononkira ao amin’ny Fihirana LMS nivoaka ny taona 1894/ Rév. J. RICHARDSON, Rév. R. HARTLEY, Rév. R. BARON, Rév. RH HOULDER, Rév. A KINGDOM, Rév; WE COUSINS, Rév; ET PRICE, Rév. GW PARKER, Rév. AE BROCKWAY, Rév. R TOY, Rév. L STREET, Rév. JS SEWELL.

Ireto kosa ny mpanoratra tononkira Malagasy: RAMAHANDRY, J ANDRIANAIVORAVELONA, RADAFINE, RAJAONARY, P RANIVO,

RANAIVO, ANDRIANONY, RAMBOATIANA, ary RAINIZAFIMANGA (Raiben’ny Renin’ny mpanoratra…)                    

 Mbola hotohizanaRAJAOFETRA John

May 2020>Ny hiram-pivavahana sy ny fivoarany

Ny hiram-pivavahana sy ny fivoarany

“ Tandremo tsara izay fandehanareo mba tsy hitondranareo tena tahaka ny adala fa tahaka ny hendry” Efesiana 5: 15

Naharitra ela loatra ny fahasorenana, eny niafara tamin’ny fahatezeran’ny sasany aza, noho ny fitantarana mitohy sy maharitra ny fahasimban’ny hira, ary niafara tamin’ny fivarinany ho «Zafindraony» aza tamin’ny farany.

Tsy maintsy lazaina tamin-kenatra anefa, fa betsaka ny olona no mankasitraka ny Zafindraony hatramin’ny kristiana aza, nefa aoka ho fantatrareo marimarina, fa tena fomba fiasan’ilay ratsy na ilay devoly izany fivarinany izany ka tsy tokony hankasitrahana.

Ny taona 1894 dia  nivoaka ny fihirana misy hira 400 izay mizara roa mazava tsara fa hira avy amin’ny fiainana kristiana tranainy dia ny hira tamin’ny fiainan’ny Fiangonana voalohany niafara tamin’ny andron’ny Maritiora izany.

Ny tapany faharoa ao amin’io fihirana io dia ny laharana faha 169 ka hatramin’ny laharana faha 400 izay mitondra ny lohateny hoe: «Rahoviana no ho tonga ny farany ?»

Mahavariana sady mahafinaritra ny firafitry ny fihirana, satria avy hatrany dia ahitana mazava ny fiainana kristiana «roa sosona», izany hoe «fiainana kristiana tamin’ny fiandohany», sy ny «fiainana kristiana tamin’ny andron’ny Maritiora»

Ny tapany faharoa kosa dia efa mampibaribary ny fivoarana vokatry ny fandaminana notarihin’ny Mpitandrina ANDRIAMBELO ka nahavoatery nisian’ny fandaminana ary angamba avy amin’izany no nijoroan’ny Komity nandrindra ny fandrafetana io Fihirana io ny taona 189. Ny tsara homarihina anefa, dia voalaza mazava tsara fa io boky Fihirana nivoaka tamin’ny taona 1894 io dia efa fanontana FANIMPOLONY, koa raha heverina ho isan-taona ny fanontana printy fara-fahakeliny, dia efa tany amin’ny taona 1884 tany ho any izany ny fanontana voalohany.

dia tena mahafinaritra sady mahaliana ary tena mampisaotra an’Andriamanitra ny famakiana sy fandalinana izay voarakitra ao anatin’ity Fihirana editiona 1894 ity, satria raha ho resahantsika manokana aloha ny tapany voalohany (Laharana 1 hatramin’ny laharana faha-168); dia misy toro-lalana ho an’ny Mpitarika avokoa ny hira reehtra toa ny hoe:

«Fangataham-pahendrena»

«Fiderana an’Andriamanitra»

«Ny voninahitr’Andriamanitra»

«Filazana ny soa nataon’i Kristy»

«Fivavahana iantsoana an’i Kristy»

«Fiantsoana ny Fanahy Masina»

«Andro Alahady»

«Fitiavana ny trano fivavahana»

«Fitiavana ny Tenin’Andriamanitra»

«Ny hamamin’ny Baiboly»

«Alohan’ny Toriteny»

«Ny nahaterahan’i Kristy» hira iray

«Famonjena»

«Fahagagana nataon’i Kristy»

«Lalan’ny Famonjena»

«Sarotra avotra ny aina»

«Fahoriana»

«Ny tsy finoana an’i Kristy»

«Fahagagana nataon’i Kristy»

«Fitiavan’Andriamanitra»

«Jesosy aron’ny mino»

«Fiderana an’i Kristy»

«Fiheverana an’i Kristy»

«Fanekena an’i Kristy»

«Fahatahorana an’i Kristy»

«Jesoa ifaharana»

«Jesoa ifaliana»

«Fanantenan’ny mino»

«Fahafinaretan’ny mino»

«Ny fahamasinana»

«Ny amin’ny fahoriana»

«Ny fivavahana»

«Ny sain’i Jesoa»

«Ilay menarana varahina»

«Orimbaton’ny famonjena»

«Ny taola-maina»

«Ny mamaky efitra»

«Ilay samaritana tsara fanahy»

«Jesoa Mpiandry tsara»

«Fivavahan’ny mpanota»

«Andrianjatovo»

«Fampahiratan’i Jesoa ny jamba»

«Fivavahana ho an’ny namana»

«Fiantsoana ho an’i Kristy»

«Ny mikambana tsy azo sarahina»

«Fifankatiavana»

«Fielezan’ny Tenin’Andriamanitra»

«Fahatsiarovana ny fahafatesan’i Jesoa»

«Ho an’ny antitra»

«Ny taona miherina»

«Maniry ho faty»

«Ny fahafatesan’ny mino»

«Andro fitsaharana»

«Fiainana mandrakizay»

«Fiainana an-danitra»

«Fivavahana ho an’ny Andriana»

«Hody»

«Firavana»

Hitantsika araka ireo lohahevitra mialoha ny hira tsirairay avy ireo, ao amin’ny tapany voalohany amin’ny fihirana, fa toy ny Diksioneran’ny Hira io Fihirana voalohany io, ary hita fa tena nanampy betsaka ny tompon’anjara amin’ny fitarihana ny fanompoam-pivavahana. Tena fivoarana lehibe teo amin’ny fiainan’ny Fiangonana voalohany izany, satria avy hatrany dia ampifandrifiana amin’ny toriteny fotsiny ny hira dia feno avy hatrany ny foto-kevitra tiana holazaina.

Marina fa fehezan-teny fohy hatrany ny tonon-kira rehetra, fa hita tsara kosa fa fivoarana lehibe izany teo amin’ny fiainana kristiana voalohany.

Mbola hotohizana

RAJAOFETRA John